Blog | Pompcurves lezen

Als pompenfabrikant krijgen we vaak vragen over het uitlezen van performance curves for pumps.
In deze blog leggen we uit waarom het pomptoerental belangrijk is. We bespreken stapsgewijs de vier performance curves grafieken van een BBA Pumps vuilwaterpomp. En we hebben een video waarin we het lezen van pompcurves kort samenvatten.

Pomptoerental

Het pomptoerental is allesbepalend voor de prestaties van de centrifugaalpomp. Voor alle pompen geldt dat het overzicht van de performance curves is voorzien van het bijbehorende toerental. Fabrikanten testen pompen op verschillende toerentallen zodat gebruikers uit meerdere curves kunnen kiezen. Zo heeft elke pomp altijd een maximaal toerental. Daarboven gaat de centrifugaalpomp vaak onrustig draaien of zal de levensduur korter worden. Een lager pomptoerental is technisch meestal geen probleem, wel zal je zien dat de pomp minder druk levert.

Tip: Vergelijk maar eens twee pump performance curves van dezelfde pomp bij verschillende toerentallen met elkaar. 

Uitleg pump performance curves verdeeld over vier grafieken

1. Pump curve: In de bovenste grafiek lees je op de horizontale as de pump flow. Op de verticale as wordt de pump head weergegeven. Als voorbeeld tekenen we bij 250 m3/uur een lijn naar boven tot aan de curve. Vanaf dat punt tekenen we de lijn naar links en weten we de druk die de pomp bij die capaciteit levert, namelijk 18 mwc. Zo bepaal je eenvoudig het werkpunt waar de pomp op draait.

• De pump curve wijzigt als het toerental veranderd
• Links in de pump curve is de druk hoog en de capaciteit laag
• Rechts in de curve levert de pomp veel capaciteit en weinig druk
• De lijnen komen samen op 250 m3/uur @ 18 mwc, dat noemen we het werkpunt

2. Pump curve power: De tweede grafiek laat op de verticale as het opgenomen pompvermogen zien. Afhankelijk van het werkpunt waar de pomp op dat moment in draait heeft de pomp een bepaald vermogen nodig. We gaan verder met het werkpunt en tekenen de lijn bij 250 m3/uur verticaal door naar de tweede grafiek. Op het snijpunt van de power curve tekenen we een lijn naar links en lezen we het opgenomen pompvermogen.  

Tip: Installeer altijd voldoende motorvermogen zodat de pomp op elk werkpunt in de pump curve kan draaien.  

3. Pump curve NPSH: De eenvoudige uitleg over deze curve is als volgt: In de NPSH grafiek kunnen we de maximaal haalbare zuighoogte van de pomp aflezen. Die is afhankelijk van het werkpunt waar de pomp in draait én de lokaal heersende luchtdruk.

In theorie is de maximale zuighoogte van een pomp gelijk aan de heersende luchtdruk. Op zeeniveau schommelt de luchtdruk rond de 1000 mbar, bij die waarde is de theoretisch haalbare zuighoogte 10 mwc (unit converter). Echter, elke pomp heeft inwendig een bepaald verlies aan zuighoogte. En dát verlies lezen we af in de grafiek met de NPSH curve.

We gaan verder met het werkpunt en tekenen de lijn bij 250 m3/uur verticaal door naar de derde grafiek. Op het snijpunt van de NPSH curve tekenen we een lijn naar links en lezen we het inwendige verlies aan zuighoogte van de pomp af. In dit voorbeeld zie je dat het verlies op het werkpunt 2 mwc is.

Dus de theoretisch haalbare zuighoogte was 10 mwc, het inwendige verlies in de pomp is 2 mwc, dan blijft er dus nog 8 mwc zuighoogte over. Echter in de praktijk zoeken we nooit de maximale NPSH grenzen op omdat er dan kans op pompschade ontstaat. Meer punten om rekening mee te houden:

• Denk aan leidingweerstand in de zuigleiding
• Vloeistoftemperatuur kan de NPSH curve beïnvloeden
• Hoger gelegen gebieden hebben een lagere luchtdruk
• Viscositeit en dichtheid van de vloeistof, luchtbellen in de vloeistof  

   
4. Efficiency curve: Bij hoge energieprijzen is de efficiency curve of the centrifugal pump heel belangrijk. Daarin lees je af wat het rendement is van de pomp op het werkpunt. We trekken de 250 m3/uur lijn door naar de laatste grafiek. Op het snijpunt van de efficiency curve tekenen we een lijn naar links en lezen we het pomprendement af.

Tip: Pompprofessionals proberen altijd een pomp te selecteren met het werkpunt op BEP – best efficiency point. Dat is een werkgebied waarbij de curve op de hoogste 5-10 % van zijn rendement zit.

Video pump performance curves explained

Als samenvatting hebben we van de uitleg een korte video gemaakt waarin we het lezen van pompcurves op een eenvoudige visualiseren. Wil je meer weten over pompprestaties, opgenomen pompvermogen, NPSH of pomprendement, neem dan  

Geschreven door Henno Schothorst
Video voice-over door Maas-Jan Koudijs