Pompberekeningen

Voor het maken van de meest voorkomende pompberekeningen hebben wij een overzicht gemaakt van pompformules met een korte uitleg. Alle genoemde formules zijn gebaseerd op theoretische pomptechniek en dienen als een eenvoudig hulpmiddel voor het maken van pompberekeningen. Er kunnen andere factoren van invloed zijn waardoor de uitkomst in de praktijk afwijkt van de theorie. Heb je vragen of kom je er niet uit, neem dan contact met ons op voor een persoonlijk pompadvies.

Pompvermogen berekenen

Het pompvermogen wordt aangegeven in de pompcurve of in specificaties van de pomp. Het opgenomen pompvermogen, ook wel asvermogen genoemd, wordt aangeduid in kW en is eenvoudig te berekenen met de volgende formule: P = (Q x H x SG) ÷ (η x 3670)

P = pompvermogen	kW
Q = pompcapaciteit	m³/u
H = opvoerhoogte	mwk
SG = gewicht medium	kg/m³
η = pomprendement	%
Vaste factor	3670

Pompprestaties berekenen bij wijzigen van het pomptoerental

Onderstaande calculatie is van toepassing op centrifugaalpompen en geeft een goede indicatie van de verschillen in pompcapaciteit, opvoerhoogte en opgenomen pompvermogen bij het wijzigen van het pomptoerental als de waaierdiameter gelijk blijft.

-De pompcapaciteit wijzigt evenredig aan het toerental: Q₁÷ Q₂ = N₁ ÷ N₂
-De opvoerhoogte is evenredig aan het kwadraat van het toerental: H₁÷ H₂= (N₁ ÷ N₂)²
-Het pompvermogen is evenredig aan het toerental tot de derde macht P₁÷ P₂= (N₁ ÷ N₂)³

Q = pompcapaciteit	m³/u
H = opvoerhoogte	mwk
P = pompvermogen	kW
N = pomptoerental	tpm

Pomprendement berekenen

De meest gebruikte formule om het pomprendement te berekenen op elk willekeurig werkpunt in de pompcurve is Ƞ = Q x H ÷ 3,67 x P

η = rendement	%
Q = pompcapaciteit	m³/u
H = opvoerhoogte	mwk
P = pompvermogen	kW
Vaste factor	3,67

Uitgebreide formule voor het uitrekenen van de totale pomprendement η = ηh x ηv x ηm

Hydraulisch pomprendement ηh. Is de verhouding tussen de manometrische opvoerhoogte en de theoretische opvoerdruk van de pomp veroorzaakt door inwendige wrijvings- en wervelingsverliezen.
Volumetrisch pomprendement ηv. De werkelijke volumestroom van de pomp is lager dan de theoretische volumestroom doordat een klein gedeelte van de vloeistof inwendig terugstroomt naar de zuigzijde.
Mechanisch pomprendement ηm. Is de verhouding tussen het theoretische en werkelijk opgenomen pompvermogen door wrijvingsverliezen in de lagers en radwrijving (weerstand waaier in omringende vloeistof).

Motorrendement, in alle aandrijfmotoren treden verliezen op. Om het totale rendement van een pompset te berekenen moet ook de factor motorrendement in de calculatie meegenomen worden.

Brandstofverbruik diesel gedreven pompen berekenen

Bij het uitrekenen van het brandstofverbruik van diesel gedreven pompen gaan we ervan uit dat het soortelijk gewicht van een liter diesel 835 gram is (gemeten bij 15 °C). De formule om het brandstofverbruik uit te rekenen op een werkpunt van de pomp: L/uur = Px BSFC ÷ 835

P = Pompvermogen in kW
BSFC = Specifiek brandstofverbruik in g/kWh (opgave motorenfabrikant)
835 = Soortelijk gewicht diesel in gram/L

Motorgebruikers, de dieselmotor heeft zelf ook een paar brandstofgebruikers, denk daarbij aan de dynamo en de koelfan. Om het brandstofverbruik van diesel gedreven pompen nauwkeurig te berekenen adviseren wij 5-6% extra te rekenen voor de motorgebruikers.

CO₂uitstoot dieselgedreven pompen berekenen

Tijdens het verbrandingsproces van fossiele brandstoffen komt CO₂vrij. De afkorting staat voor koolstofdioxide en is een verbinding van koolstof en zuurstof. Wanneer teveel CO ₂in de lucht komt, dan heeft dat grote nadelige gevolgen voor onze planeet. Daarom is het goed om te weten hoe je de CO₂uitstoot kan berekenen van dieselgedreven pompen.

Voor de CO₂uitstoot berekening gaan we ervan uit van het soortelijk gewicht van een liter diesel 835 gram is. Normale dieselbrandstof bestaat voor 86,2% uit koolstof (C), dus we rekenen met 720 gram koolstof per liter diesel. Voor het verbrandingsproces is 1920 gram zuurstof (O₂) per liter nodig. Het totaal van 720 + 1920 = 2640 gram CO₂/liter diesel.

De formule voor het berekenen van de CO₂ uitstoot van een dieselgedreven pomp is dus: actueel brandstofverbruik in L/uur x 2640 gram ÷ 1000 = CO₂kg/uur.

Rekenvoorbeeld:
Een dieselgedreven centrifugaalpomp draait op een werkpunt waarbij de motor op dat moment 8 liter diesel per uur verbruikt. De uitstoot van CO₂= 8 x 2640 ÷ 1000 = 21 kg/uur.

Maximale aanzuighoogte pomp berekenen

Bij pompen is het goed om te weten hoe je op een eenvoudige manier de maximale aanzuighoogte van de pomp kan berekenen. Hiervoor heb je de volgende gegevens nodig:

Actuele luchtdruk (gewicht van lucht)
De NPSHr curve van de pomp
De leidingweerstand in de zuigleiding

Actuele luchtdruk P(h), ook wel de atmosferische druk genoemd, dat is in Nederland gemiddeld 1000 hPa = 1,0 bar = 10 mwk. In de bergen meet je lagere luchtdrukken afhankelijk van het hoogteverschil ten opzichte van zeeniveau. De actuele luchtdruk bepaalt tevens de theoretisch maximaal haalbare aanzuighoogte van een pomp.

De NPSHr waarde vind je in de prestatiecurves van de pomp. Hierin lees je de inwendige aanzuigverliezen af van de pomp om zonder cavitatie te kunnen draaien. De waarde is afhankelijk van de te verpompen capaciteit.

De weerstand hf, in de zuigleiding berekenen is een optelsom van het wrijvingsverlies in de slang of leiding en de totale weerstand van de gebruikte appendages.

Met de maximale zuighoogte L bedoelen we het verticale hoogteverschil tussen de aan te zuigen vloeistof én de hartlijn van de centrifugaalpomp.

De formule voor het berekenen van de maximale zuighoogte L = P(h) – NPSHr – hf
Er zijn een aantal factoren van invloed op de maximale aanzuighoogte van de pomp die niet zijn meegenomen in de calculatie. Een voorbeeld hiervan is de temperatuur van de vloeistof, boven 20 °C neemt de beschikbare aanzuighoogte snel af.

Aggregaat berekenen voor elektrische pomp met frequentieregelaar

Veel elektrische pompen worden aangestuurd door een frequentieregelaar. Bij mobiele elektrische pompen moet er vaak een noodstroom aggregaat worden geïnstalleerd. Hoeveel kVA vermogen moet de noodstroom aggregaat dan beschikbaar hebben? Dat is afhankelijk van het type frequentieregelaar.

Formule voor een 6-puls frequentieregelaar: kVA = P ÷ 0,65 x 1,25
Formule voor een 12-puls frequentieregelaar: kVA = P ÷ 0,8 x 1,25

kVA = Vermogen aggregaat
P = Pompvermogen in kW

Pompformaat berekenen

Het maken van een optimale berekening voor de juiste pompformaat vergt veel kennis over vloeistoffen en pomptechniek. Neem daarom contact met ons op zodat een ervaren pompspecialist je kunnen adviseren wat de beste pomp voor de toepassing is. Dat doen wij kosteloos en levert je gegarandeerd een besparing op.